น้ำพริก ภาคอีสานมีเอกลักษณ์ เพราะมีปลาร้าเป็นส่วนประกอบ
เครื่องจิ้มประเภท น้ำพริก ของไทยมีมากมาย ซึ่งในแต่ละภาคนั้น ก็มีเอกลักษณ์ที่แตกต่างเช่นเดียวกัน และทางภาคอีสานก็มี น้ำพริก ที่มีเอกลักษณ์ เพราะมีปลาร้าเป็นส่วนประกอบ และหาวัตถุดิบได้ตามพื้นบ้านทั่วไป เรียก น้ำพริก ต่าง ๆ ว่า “แจ่ว” หรือ “ป่น” ทางภาคอีสานมี “แจ่ว” และ “ป่น” มากมายเช่น แจ่วปลาร้าหรือแจ่วบอง แจ่วเห็ด ป่นปลาร้า ป่นปลาทู ป่นเห็ด เป็นต้น แจ่วบองหรือแจ่วปลาร้า เป็นหนึ่งในน้ำพริกของทางภาคอีสานซึ่งแน่นอนว่าต้องมี “ปลาร้า” เป็นส่วนประกอบ ส่วนวิธีการทำ แจ่วบองหรือแจ่วปลานั้น ทำโดย ย่างปลาร้าปลาช่อนที่ห่อใบตองสัก 2 – 3 ชั้น ให้หอม หลังจากนั้น โขลกหอมหัวแดง และกระเทียมเผาให้ละเอียด จากนั้นใส่ตะไคร้และข่าซอย ตำต่อไปให้เข้ากัน จากนั้นนำใบมะกรูดเลาะแกนตรงกลางของใบมะกรูดออกซอย และตำให้เข้ากับน้ำพริกที่โจลกไว้ให้ตอนแรก แกะเนื้อปลาร้าปลาช่อนโขลกให้เป็นเนื้อเดียวกันกับน้ำพริกแจ่ว ปรุงรสให้เปรี้ยวด้วยมะขามเปียกสับ และความเผ็ดด้วยพริกป่นคั่ว จนรสชาติของแจ่วบอง หรือแจ่วปลาร้าได้รสชาติตามที่ต้องการ …
